Księgarnia Warszawa

Książka dotyczy bezpieczeństwa technicznego jednego z działów energetyki, tzn. energetyki gazowej, a szerzej gazownictwa.
Opisane zostały własności toksyczne i wybuchowe paliw gazowych stosowanych w gospodarce komunalnej i przemysłowej. Przedstawiono zagrożenia związane z budową i eksploatacją sieci i instalacji gazowych oraz metody zapobiegania ich powstawaniu. Szczególną uwagę poświęcono bezpieczeństwu użytkowania paliw gazowych i eksploatacji urządzeń gazowych. Po raz pierwszy w literaturze krajowej poruszono problematykę dotyczącą gazów skroplonych (LNG) i kriogeniki.
Drugi blok tematyczny to zagadnienia dotyczące gazów przemysłowych i ochrony środowiska.
Książka będzie użyteczna w pracy zarówno służb BHP, jak i osób zainteresowanych bezpieczeństwem pracy, pomoże zaznajomić się z zagrożeniami występującymi w branży gazowniczej i pozwoli, często przed czasem, je zdefiniować i skutecznie wyeliminować.
Stanowi również pomoc dydaktyczną dla osób przygotowujących się do egzaminów na uzyskanie świadectw kwalifikacyjnych eksploatacji i dozoru urządzeń gazowniczych.
Książka została wzbogacona o pytania kontrolne wraz z odpowiedziami.
Autor:
dr inż. Mariusz Łaciak
Wydanie VI, 2019 rok
Stron 220, oprawa miękka foliowana



zobacz spis treści

SPIS TREŚCI
Wstęp 9
1. Gazy stosowane w przemyśle 11
1.1. Własności palne i wybuchowe gazów 11
1.2. Gazy przemysłowe 14
1.3. Skroplony gaz ziemny LNG 17
1.4. Paliwa gazowe 18
1.5. Analiza procesów spalania w aspekcie kontroli emisji zanieczyszczeń 20
1.6. Składniki paliw gazowych i ich właściwości toksyczne 21
1.7. Jakość gazu rozprowadzanego siecią gazową 26
1.8. Wymagania techniczne dotyczące budowy elementów wyposażenia instalacji
rozprowadzania gazów węglowodorowych C3–C4 28
1.8.1. Wprowadzenie 28
1.8.2. Gazy węglowodorowe C3–C4 wykorzystywane do zasilania odbiorców 29
1.8.3. Sposoby zasilania odbiorców gazem węglowodorowym C3–C4 31
1.8.4. Zbiorniki magazynowe gazów węglowodorowych C3–C4 34
1.8.5. Przewody instalacji przyłączeniowych gazów węglowodorowych C3–C4 41
Pytania 44
2. Eksploatacja urządzeń i instalacji gazowych 45
2.1. Ogólne wymogi eksploatacyjne urządzeń gazowych 45
2.2. Instalacje i urządzenia gazowe 46
2.2.1. Zagrożenia i wytyczne 46
2.2.2. Zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji gazowych
48
2.3. Zakres wykonania okresowej kontroli stanu technicznego instalacji na
paliwa gazowe 50
2.3.1. Informacje ogólne 50
2.3.2. Kontrola stanu technicznego kurków głównych 59
2.3.3. Kontrola innych elementów wyposażenia instalowanych bezpośrednio
w sąsiedztwie kurka głównego 59
2.3.4. Kontrola przewodów gazowych na poziomie piwnic 60
2.3.5. Przegląd techniczny odcinków przewodów gazowych do zaworów odcinających
gazomierzy lub odgałęzień na poszczególnych kondygnacjach 61
2.3.6. Kontrola stanu technicznego gazomierzy 62
2.3.7. Zakres kontroli instalacji gazowych w poszczególnych mieszkaniach 62
2.3.8. Kontrola stanu technicznego urządzeń gazowych 63
Bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych
4
2.3.9. Kontrola sprawności technicznej odprowadzenia spalin z urządzeń gazowych
i wentylacji pomieszczeń, w których są instalowane 65
Pytania 66
3. Sieci gazowe 67
3.1. Układy zasilania gazem zakładów przemysłowych 69
3.2. Przewody wewnętrzne gazowych sieci przemysłowych 71
3.3. Organizacja i ogólne zasady prowadzenia prac gazoniebezpiecznych 72
3.4. BHP przy budowie i eksploatacji sieci gazowych 75
3.4.1. Roboty ziemne 75
3.4.2. Eksploatacja sieci gazowych i przyłączy 76
3.4.3. Przyjęcie sieci gazowych do eksploatacji 78
3.4.4. Klasy lokalizacji i strefy kontrolowane gazociągów 80
3.4.5. Gazociągi na gruntach niestabilnych 81
3.4.6. Przeprowadzanie prac na stacjach gazowych 84
3.4.6.1. Budowa stacji gazowych 84
3.4.6.2. Oznakowanie stacji gazowych 88
3.4.6.3. Dokumentacja techniczna i instrukcje 88
3.4.6.4. Eksploatacja stacji gazowych 89
3.4.6.5. Redukcja hałasu na stacjach gazowych 91
3.4.7. Prace gazoniebezpieczne w nawanialniach 92
3.4.8. Prace gazoniebezpieczne w tłoczni gazu 92
3.5. Podłączanie nowo wykonanych gazociągów oraz przyłączy domowych 93
3.6. Przyłącza gazowe 94
3.7. Wymagania kwalifikacyjne pracowników 95
3.8. Przyczyny awarii sieci gazowej 96
3.8.1. Informacje ogólne 96
3.8.2. Korozja elementów stalowych 98
3.8.3. Ochrona antykorozyjna 99
3.9. Stan sieci gazowej 101
3.10. Kontrola sieci gazowej 102
3.11. Metody rehabilitacji technicznej gazociągów 105
Pytania 109
4. Zagrożenia pożarowe i wybuchowe 111
4.1. Warunki tworzenia się mieszanin wybuchowych 111
4.1.1. Wprowadzenie 111
4.1.2. Inicjacja wybuchowa 114
Spis treści
5
4.1.3. Wybuch i jego parametry 117
4.1.4. Zagrożenie w pomieszczeniu kuchennym 118
4.2. Ocena zagrożenia wybuchem 120
4.2.1. Odpowiedzialność za ochronę przeciwpożarową 120
4.2.2. Wytyczne w zakresie określania przyrostu ciśnienia 121
4.3. Klasy odporności pożarowej 124
4.3.1. Część podziemna budynku 125
4.3.2. Wyłączenia od stosowania klas odporności 125
4.3.3. Odporność pożarowa elementów budynku 125
4.3.4. Przekrycie dachu 127
4.3.5. Pomieszczenia zagrożone wybuchem 128
4.3.6. Dach nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem 128
4.4. Usuwanie zanieczyszczeń z przewodów 129
4.5. Temperatura powierzchni urządzeń i instalacji 129
4.6. Zaopatrzenie w wodę do celów przeciwpożarowych 130
4.6.1. Stacje paliw, zbiorniki paliw 130
4.6.2. Zbiorniki materiałów palnych 131
4.6.3. Woda dla stref pożarowych 131
4.7. Strefy zagrożenia wybuchem i zasady ich wyznaczania 132
4.7.1. Podstawowe założenia 132
4.7.2. Zasięg stref przy rozpraszaniu naturalno-turbulentnym 135
4.7.3. Zasięg stref przy rozpraszaniu strumieniowym 136
4.8. Wentylacja jako jeden z głównych systemów bezpieczeństwa w gazownictwie 137
4.8.1. Zasady ustalania wentylacji naturalnej kategorii A 137
4.8.2. Kryterium występowania wentylacji kategorii B 139
4.8.3. Wentylacja w kotłowniach gazowych 141
4.9. Ochrona przeciwpożarowa, ochrona przed wybuchem 142
4.10. Wymagania budowlane 143
4.11. Oddziaływanie promieniowania cieplnego na ludzi i otoczenie 144
Pytania 146
5. Bezpieczeństwo i potencjalne zagrożenia ze strony LNG 147
5.1. Rodzaje zagrożeń LNG 147
5.1.1. Chmury (obłoki) par LNG 148
5.1.2. Niska temperatura 148
5.1.3. Rozwarstwienie skroplonego gazu ziemnego w zbiorniku 149
5.1.4. Gwałtowne odparowywanie LNG 151
Bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych
6
5.1.5. BLEVE 154
5.1.6. Uderzenie hydrauliczne 154
5.2. Odparowanie metanu – etap rozładunku 155
5.2.1. Różnica ciśnień roboczych 156
5.2.2. Energia pochodząca od pomp 156
5.2.3. Wnikanie ciepła przez rurociąg rozładunkowy 156
5.2.4. Wnikanie ciepła do zbiorników metanowców 157
5.2.5. Pary powracające do zbiorników tankowców 157
5.2.6. Eksploatacja rurociągów procesowych 157
5.3. Odparowanie metanu – etap magazynowania 158
5.3.1. Wnikanie ciepła do wnętrza zbiornika 158
5.3.2. Nagłe spadki ciśnienia barometrycznego 158
5.4. Oddziaływanie LNG na środowisko 159
5.5. Zagospodarowanie oparów 159
5.6. Wymagania bezpieczeństwa w operacjach LNG 159
5.6.1. Pierwszy poziom zabezpieczenia (ang. primary containment) 160
5.6.2. Drugi poziom zabezpieczenia (ang. secondary containment) 161
5.6.3. Systemy ochronne (ang. safeguard systems) 161
5.6.4. Odległości bezpieczne (ang. separation distances) 162
5.6.5. Standardy branżowe/zgodność z przepisami 162
Pytania 162
6. Piece przemysłowe – obsługa i kontrola 163
6.1. Zasady obsługi pieców 166
6.2. Palniki gazowe 167
6.3. Prawidłowa obsługa palników gazowych 170
6.4. Eksploatacja pieców grzewczych 172
6.5. Wybuchy w urządzeniach piecowych 176
6.6. Uruchamianie pieców 179
6.7. Szkolenie załogi 180
Pytania 181
7. Ochrona środowiska w energetyce 182
7.1. Struktura zużycia energii 182
7.2. Elektrownie jako emitery zanieczyszczeń 182
7.3. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń 184
7.4. Ochrona wód 184
7.5. Urządzenia energetyczne emitujące hałas 188
Spis treści
7
7.6. Odpady paleniskowe 192
7.6.1. Właściwości odpadów paleniskowych 193
7.6.2. Wpływ składowisk odpadów paleniskowych na zanieczyszczenie atmosfery 194
7.6.3. Szkodliwość odpadów dla zdrowia 194
7.6.4. Odpady z półsuchej instalacji odsiarczania spalin (IOS) 195
7.7. Ochrona terenu 195
Pytania 196
8. Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie zasad bhp 197
8.1. Odpowiedzialność karna pracodawcy 198
8.2. Odpowiedzialność pracownika 198
Pytania 198
9. Zbiorcze zestawienie pytań i odpowiedzi 199
Bibliografia 230

Kategorie: Energetyka i elektryka, ciepłownictwo,