Zarys angiologii czynnościowej | |
Cena: 55.00 zł |
Autor: | Prof. zw. dr hab. med. Bogusław K. Gołąb , |
Ilość stron: | 188 |
Format: | B5 |
Oprawa: | miękka |
Przekazując do rąk Czytelnika niniejszą monografię, należy wyjaśnić pewne niedomówienia wynikające z obowiązującego mianownictwa anatomicznego. Mianowicie mianownictwo anatomiczne wyróżnia angiologię (z greckiego: angeion — naczynie), czyli naukę o naczyniach, w której należałoby wyróżnić dwa układy: układ krążenia (określenie powszechnie używane we wszystkich dyscyplinach klinicznych i tak już „zadomowione", że nie sposób go uniknąć), mimo, że nie ma go w obowiązującym mianownictwie, zaliczamy do niego serce, tętnice, żyły oraz śledzionę jako zbiornik krwi; drugim układem zawartym w ramach angiologii, jest układ chłonny, do którego zaliczamy te struktury przez które bezpośrednio przepływa chłonka tj. naczynia i węzły chłonne. Inne narządy jak np. grasica, nie powinny być zaliczane do tego układu, jak to jest w powszechnym zwyczaju, lecz do gruczołów dokrewnych jak to jest zresztą w mianownictwie.
W opracowaniu użyłem mian według obowiązującego Mianownictwa Anatomicznego Paryskiego (NAP), ze wszystkimi poprawkami oraz według Polskiego Mianownictwa Histologicznego. Tam gdzie było to konieczne, wprowadziłem nazwy powszechnie używane, a nie uwzględnione w NAP, które oznaczyłem gwiazdką*, oraz w odsyłaczach niektóre eponimy ze względu na ich popularność. Jednostki miar podałem według Międzynarodowego Układu jednostek Miar (SI).
Za pomoc w opracowaniu rozdziału o unaczynieniu narządów płciowych krążeniu płodowym, serdecznie dziękuję mojej córce Małgorzacie (ginekologowi i położnikowi), a za wykonanie rycin, których liczba wydaje się wystarczająca dla zrozumienia tekstu, plastykowi p. Andrzejowi Grzelakowi.
W treści monografii szczególną uwagę zwróciliśmy na aspekty czynnościowe i kliniczne omawianych struktur, a także na stosunki topograficzne. Mam nadzieję, że pozycja ta będzie przydatna w poznawaniu tego niełatwego, a jakże ważnego działu anatomii.
zobacz spis treści
zobacz fragment książki
W opracowaniu użyłem mian według obowiązującego Mianownictwa Anatomicznego Paryskiego (NAP), ze wszystkimi poprawkami oraz według Polskiego Mianownictwa Histologicznego. Tam gdzie było to konieczne, wprowadziłem nazwy powszechnie używane, a nie uwzględnione w NAP, które oznaczyłem gwiazdką*, oraz w odsyłaczach niektóre eponimy ze względu na ich popularność. Jednostki miar podałem według Międzynarodowego Układu jednostek Miar (SI).
Za pomoc w opracowaniu rozdziału o unaczynieniu narządów płciowych krążeniu płodowym, serdecznie dziękuję mojej córce Małgorzacie (ginekologowi i położnikowi), a za wykonanie rycin, których liczba wydaje się wystarczająca dla zrozumienia tekstu, plastykowi p. Andrzejowi Grzelakowi.
W treści monografii szczególną uwagę zwróciliśmy na aspekty czynnościowe i kliniczne omawianych struktur, a także na stosunki topograficzne. Mam nadzieję, że pozycja ta będzie przydatna w poznawaniu tego niełatwego, a jakże ważnego działu anatomii.
zobacz spis treści
zobacz fragment książki
CZĘŚĆ OGÓLNA
Ooólna budowa i czynność układu krążenia........................... ............... 11
Serce i osierdzie..................................................................................... 11
Naczynia krwionośne ............................................................................ 12
Tętnice .............................................................................................. 14
Naczynia krwionośne włosowate.......... ........................ ................... 15
Żyły .................................................................................................. 15
Unaczynienie i unerwienie ściany naczyń.............................................. 16
Mikrokrążenie ....................................................................................... 16
Zbiorniki krwi......................................................................................... 20
Podział układu krążenia ........................................................................ 20
Ogólna budowa i czynność układu chłonnego .................. .................... 22
Naczynia chłonne ............................................ ..................................... 23
Naczynia chłonne włosowate............................................................. 24
Naczynia chłonne małe....................................................................... 25
Naczynia chłonne duże ...................................................................... 26
Węzły chłonne ........................................................................................ 26
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
Serce i osierdzie
Serce ..................................... ..................................................................... 30
Kształt i wielkość......................................................... .......................... 30
Części i powierzchnie............................................... ............................. 31
Jamy serca .............................................................................................. 34
Przedsionek prawy................... .>....... .............................................. 34
Przedsionek lewy ........................................................................ .....36
Komora prawa...................................................................................... 37
Komora lewa........................................................................................ 39
Ściany serca................................... ........... ........................................... 42
Wsierdzie ............................................................................................. 42
Mięsień sercowy .................................................................................. 43
Szkielet serca.................................................................................. 45
Układ przewodzący serca................................................................ 48
Krążenie wieńcowe........................................................... .................. 49
Tętnice wieńcowe ................................................................................ 49
Tętnica wieńcowa lewa.................................................................. 51
Tętnica wieńcowa prawa................................................................ 51
Żyły serca................................................................................ -........... 54
Naczynia i węzły chłonne serca........................................................... 57
l inerwienie serca ................................................................................ 57
Topografia serca .................................................................................. 59
\nutnmia kliniczna serca...................................................................... 60
l)dci/cnie koniuszkowe.......................................................................... 60
Rzuty granic serca............................................................................... 61
R nity ujść serca................................................................................... 61
Anatomia rentgenowska ....................................................................... 64
Osicrd/ic ...................................................................................................... 65
Naczynia krwionośne Tułów
Krążenie małe.............................................................................................. 69
Tętnice krążenia małego....................................................................... 69
Żyły krążenia małego .......................................................................... 71
Krążenie duże.............................................................................................. 71
Tętnice krążenia dużego ...................................................................... 71
Aorta • & .................................................................................................. 71
Gałęzie aorty wstępującej .............................................................. 73
Gałęzie łuku aorty ......................................................................... 74
Pień ramienno-głowowy............................................................ 74
Tętnica szyjna wspólna ............................................................. 74
Gałęzie aorty piersiowej ................................................................ 75
Gałęzie ścienne ........................................................................ 75
Gałęzie trzewne ........................................................................ 75
Gałęzie aorty brzusznej ................................................................. 78
Gałęzie ścienne parzyste........................................................... 78
Gałęzie ścienne nieparzyste....................................................... 78
Gałęzie trzewne parzyste........................................................... 78
Gałęzie trzewne nieparzyste ..................................................... 79
Pień trzewny............................................................................ - 79
Tętnica krezkowa górna .......................................... ................. 84
Tętnica krezkowa dolna............................................................ 87
Tętnica biodrowa wspólna ................................................................. 87
Tętnica biodrowa wewnętrzna (M. Gołąb-Lipińska) .......................... 87
Gałęzie ścienne.............................................................................. 88
Gałęzie trzewne.............................................................................. 88
Tętnica biodrowa zewnętrzna ............................................................ 91
Żyły krążenia dużego .............................................................................. 91
Żyła główna górna ............................................................................. 91
Żyła ramienno-głowowa ................................................................ 93
Żyła główna dolna ............................................................................. 94
Żyły nieparzyste.................................................................................. 96
Sploty żylne kręgowe......................................................................... ..97
Żyła wrotna wątroby................................................................................ 97
Żyła krezkowa górna ................................................................ -....... 99
Żyła krezkowa dolna....................................................................... ....99
głowa i szyja
Tętnice .......................................................................................... ....... - 100
Tętnica szyjna zewnętrzna i jej gałęzie................................................... 100
Grupa przednia.................................................................................. 100
Grupa przyśrodk owa........................................................................ 103
Grupa tylna .................................................................................... 103
Gałęzie końcowe............................................................................... 103
Tętnica szyjna wewnętrzna.................................................................... 106
Tętnica podobojczykowa . …………………………………………….. 112
Żyły
Żyły głębokie......................................................................................... 118
Żyła szyjna wewnętrzna.................................................................... 118
Żyły mózgu....................................................................................... 122
Żyły pnia mózgowia ......................................................................... 123
Żyły móżdżku .................................................................................. 124
Żyła oczna górna............................................................................... 124
Żyła oczna dolna............................................................................... 124
Żyły powierzchowne ............................................................................ 125
Żyła szyjna zewnętrzna..................................................................... 125
Żyła szyjna przednia.......................................................................... 125
Kończyna górna
Tętnice
Tętnica pachowa................................................ ................................... 126
Tętnicamca i,imienna ............................................................................. 128
Tętnica promieniowa.......................................................... 130
Tętnica łokciowa.................................................................................... 132
Suvi nadgarstka ..................................................................................... 133
I uki tętnu /c ilłnm ....................................................................... 133
żyły
Żyły powierzchowne ............................................................................ 134
Żyły głębokie.............................................................................. •........ 135
Kończyna dolna
Tętnice
Tętnica udowa ....................................................................................... 137
Tętnica podkoianowa.............................................................................. 139
Tętnica piszczelowa przednia................................................................. 141
Tętnica grzbietowa stopy.............................. ......................................... 141
Tętnica piszczelowa tylna....................................................................... 144
Tętnice podeszwowe przyśrodkowa i boczna......................................... 146
Żyły
Żyły powierzchowne ........................................................................... 146
Żyły głębokie........................................................................................ 147
Zespolenia żyły wrotnej i żył głównych...................................................... 147
Zespolenia porto-cavalne...................................................................... 147
Zespolenia cavo-cavalne....................................................................... 148
Zespolenia mieszane.................................................. .......................... 148
Krążenie płodowe (M. Gołąb-Lipińska).................................................... 149
Łożysko ......................................................................... ...................... 152
Śledziona .......................................................................... .............. .......... 154
Kształt i wielkość................................................................ —............. 154
Części i powierzchnie .......................................................................... 154
Budowa................................................................................................ 156
Unaczynienie i unerwienie ................................................................... 158
Topografia śledziony ............................................................................ 158
Układ chłonny
Węzły chłonne i naczynia chłonne tułowia
Węzły chłonne i naczynia chłonne klatki piersiowej............................. 160
Węzły chłonne i naczynia chłonne brzucha........................................... 162
Węzły chłonne i naczynia chłonne głowy i szyi ........................................ 168
Węzły chłonne i naczynia chłonne głowy ............................................. 168
Węzły chłonne i naczynia chłonne szyi................................................. 170
Węzły chłonne i naczynia chłonne kończyny górnej ................ •.............. 172
Węzły chłonne i naczynia chłonne kończyny dolnej ................................ 174
Pnie chłonne ............................................................................................. 174
Pnie lędźwiowe...................................................................................... 174
Pnie jelitowe ......................................................................................... 175
Pnie oskrzelowo-śródpiersiowe............................................................. 175
Pnie podobojczykowe........................................................................... 175
Pnie szyjne............................................................................................ 177
Przewody chłonne .................................................................................... 177
Ooólna budowa i czynność układu krążenia........................... ............... 11
Serce i osierdzie..................................................................................... 11
Naczynia krwionośne ............................................................................ 12
Tętnice .............................................................................................. 14
Naczynia krwionośne włosowate.......... ........................ ................... 15
Żyły .................................................................................................. 15
Unaczynienie i unerwienie ściany naczyń.............................................. 16
Mikrokrążenie ....................................................................................... 16
Zbiorniki krwi......................................................................................... 20
Podział układu krążenia ........................................................................ 20
Ogólna budowa i czynność układu chłonnego .................. .................... 22
Naczynia chłonne ............................................ ..................................... 23
Naczynia chłonne włosowate............................................................. 24
Naczynia chłonne małe....................................................................... 25
Naczynia chłonne duże ...................................................................... 26
Węzły chłonne ........................................................................................ 26
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
Serce i osierdzie
Serce ..................................... ..................................................................... 30
Kształt i wielkość......................................................... .......................... 30
Części i powierzchnie............................................... ............................. 31
Jamy serca .............................................................................................. 34
Przedsionek prawy................... .>....... .............................................. 34
Przedsionek lewy ........................................................................ .....36
Komora prawa...................................................................................... 37
Komora lewa........................................................................................ 39
Ściany serca................................... ........... ........................................... 42
Wsierdzie ............................................................................................. 42
Mięsień sercowy .................................................................................. 43
Szkielet serca.................................................................................. 45
Układ przewodzący serca................................................................ 48
Krążenie wieńcowe........................................................... .................. 49
Tętnice wieńcowe ................................................................................ 49
Tętnica wieńcowa lewa.................................................................. 51
Tętnica wieńcowa prawa................................................................ 51
Żyły serca................................................................................ -........... 54
Naczynia i węzły chłonne serca........................................................... 57
l inerwienie serca ................................................................................ 57
Topografia serca .................................................................................. 59
\nutnmia kliniczna serca...................................................................... 60
l)dci/cnie koniuszkowe.......................................................................... 60
Rzuty granic serca............................................................................... 61
R nity ujść serca................................................................................... 61
Anatomia rentgenowska ....................................................................... 64
Osicrd/ic ...................................................................................................... 65
Naczynia krwionośne Tułów
Krążenie małe.............................................................................................. 69
Tętnice krążenia małego....................................................................... 69
Żyły krążenia małego .......................................................................... 71
Krążenie duże.............................................................................................. 71
Tętnice krążenia dużego ...................................................................... 71
Aorta • & .................................................................................................. 71
Gałęzie aorty wstępującej .............................................................. 73
Gałęzie łuku aorty ......................................................................... 74
Pień ramienno-głowowy............................................................ 74
Tętnica szyjna wspólna ............................................................. 74
Gałęzie aorty piersiowej ................................................................ 75
Gałęzie ścienne ........................................................................ 75
Gałęzie trzewne ........................................................................ 75
Gałęzie aorty brzusznej ................................................................. 78
Gałęzie ścienne parzyste........................................................... 78
Gałęzie ścienne nieparzyste....................................................... 78
Gałęzie trzewne parzyste........................................................... 78
Gałęzie trzewne nieparzyste ..................................................... 79
Pień trzewny............................................................................ - 79
Tętnica krezkowa górna .......................................... ................. 84
Tętnica krezkowa dolna............................................................ 87
Tętnica biodrowa wspólna ................................................................. 87
Tętnica biodrowa wewnętrzna (M. Gołąb-Lipińska) .......................... 87
Gałęzie ścienne.............................................................................. 88
Gałęzie trzewne.............................................................................. 88
Tętnica biodrowa zewnętrzna ............................................................ 91
Żyły krążenia dużego .............................................................................. 91
Żyła główna górna ............................................................................. 91
Żyła ramienno-głowowa ................................................................ 93
Żyła główna dolna ............................................................................. 94
Żyły nieparzyste.................................................................................. 96
Sploty żylne kręgowe......................................................................... ..97
Żyła wrotna wątroby................................................................................ 97
Żyła krezkowa górna ................................................................ -....... 99
Żyła krezkowa dolna....................................................................... ....99
głowa i szyja
Tętnice .......................................................................................... ....... - 100
Tętnica szyjna zewnętrzna i jej gałęzie................................................... 100
Grupa przednia.................................................................................. 100
Grupa przyśrodk owa........................................................................ 103
Grupa tylna .................................................................................... 103
Gałęzie końcowe............................................................................... 103
Tętnica szyjna wewnętrzna.................................................................... 106
Tętnica podobojczykowa . …………………………………………….. 112
Żyły
Żyły głębokie......................................................................................... 118
Żyła szyjna wewnętrzna.................................................................... 118
Żyły mózgu....................................................................................... 122
Żyły pnia mózgowia ......................................................................... 123
Żyły móżdżku .................................................................................. 124
Żyła oczna górna............................................................................... 124
Żyła oczna dolna............................................................................... 124
Żyły powierzchowne ............................................................................ 125
Żyła szyjna zewnętrzna..................................................................... 125
Żyła szyjna przednia.......................................................................... 125
Kończyna górna
Tętnice
Tętnica pachowa................................................ ................................... 126
Tętnicamca i,imienna ............................................................................. 128
Tętnica promieniowa.......................................................... 130
Tętnica łokciowa.................................................................................... 132
Suvi nadgarstka ..................................................................................... 133
I uki tętnu /c ilłnm ....................................................................... 133
żyły
Żyły powierzchowne ............................................................................ 134
Żyły głębokie.............................................................................. •........ 135
Kończyna dolna
Tętnice
Tętnica udowa ....................................................................................... 137
Tętnica podkoianowa.............................................................................. 139
Tętnica piszczelowa przednia................................................................. 141
Tętnica grzbietowa stopy.............................. ......................................... 141
Tętnica piszczelowa tylna....................................................................... 144
Tętnice podeszwowe przyśrodkowa i boczna......................................... 146
Żyły
Żyły powierzchowne ........................................................................... 146
Żyły głębokie........................................................................................ 147
Zespolenia żyły wrotnej i żył głównych...................................................... 147
Zespolenia porto-cavalne...................................................................... 147
Zespolenia cavo-cavalne....................................................................... 148
Zespolenia mieszane.................................................. .......................... 148
Krążenie płodowe (M. Gołąb-Lipińska).................................................... 149
Łożysko ......................................................................... ...................... 152
Śledziona .......................................................................... .............. .......... 154
Kształt i wielkość................................................................ —............. 154
Części i powierzchnie .......................................................................... 154
Budowa................................................................................................ 156
Unaczynienie i unerwienie ................................................................... 158
Topografia śledziony ............................................................................ 158
Układ chłonny
Węzły chłonne i naczynia chłonne tułowia
Węzły chłonne i naczynia chłonne klatki piersiowej............................. 160
Węzły chłonne i naczynia chłonne brzucha........................................... 162
Węzły chłonne i naczynia chłonne głowy i szyi ........................................ 168
Węzły chłonne i naczynia chłonne głowy ............................................. 168
Węzły chłonne i naczynia chłonne szyi................................................. 170
Węzły chłonne i naczynia chłonne kończyny górnej ................ •.............. 172
Węzły chłonne i naczynia chłonne kończyny dolnej ................................ 174
Pnie chłonne ............................................................................................. 174
Pnie lędźwiowe...................................................................................... 174
Pnie jelitowe ......................................................................................... 175
Pnie oskrzelowo-śródpiersiowe............................................................. 175
Pnie podobojczykowe........................................................................... 175
Pnie szyjne............................................................................................ 177
Przewody chłonne .................................................................................... 177