Księgarnia Warszawa

Przekazywana czytelnikowi książka jest podręcznikiem szczegółowej hodowli
wybranych, uprawianych w Polsce gatunków roślin warzywnych. Do tej pory wydano
w Polsce w 1967 roku jeden podręcznik akademicki pt. "Hodowlaroślin warzywnych"
autorstwa I. Paszkowskiej i Z. Mazurkiewicz. Zawierał on dość rozbudowaną część
poświęconą hodowli ogólnej, a 1/3 podręcznika stanowiło omówienie hodowli 8 gatunków
roślin warzywnych. W czasie, ostatnich 20. lat ukazało się kilka dobrych
podręczników genetyki i hodowli ogólnej roślin, ąbrakuje książek specjalistycznych,
wskazujących metody hodowli specyficznych gatunków roślin. Dlatego też w podręczniku
zrezygnowano z części ogólnej. Pierwszych 10 rozdziałów poświęcono szczegółowej
hodowli 25 gatunków roślin warzywnych, a w dwóch ostatnich rozdziałach
omawiane są problemy nowych metod biotechnologicznych wykorzystywanych
w hodowli oraz badanie, ocena i rejestrowanie odmian roślin warzywnych w Polsce.
W tej formie podręcznik zawiera pełną informację dla osób specjalizujących się
w hodowli roślin warzywnych. Przeznaczony jest dla studentów starszych lat wydziałów
ogrodniczych i rolniczych, pracowników stacji hodowli roślin, firm hodowlanych
i nasiennych, inspektorów nasiennictwa, pracowników stacji oceny nasion oraz stacji
oceny odmian, służb rolnych, producentów nasion pragnących zrozumieć proces
powstawania odmian, różnice w typach odmian (odmiany ustalone a odmiany heterozyjne),
wreszcie dla hobbystów pragnących prowadzić hodowlę dla własnej przyjemności.


zobacz spis treści

Przedmowa ... 9
Początki hodowli i oceny odmian roślin warzywnych w Polsce ... 11

1. Hodowla roślin kapustnych ... 15
1.1. Znaczenie gospodarcze ... 15
1.2. Systematyka i pochodzenie ... 15
1.3. Biologia rozmnażania ... 19
1.3.1. Morfologia kwiatu ... 19
1.3.2. Owoc ... 20
1.3.3. Samoniezgodność ... 21
1.3.4. Samozgodność ... 23
1.3.5. Pseudopłodność ... 24
1.3.6. Sterylność męska ... 24
1.3.7. Metody wegetatywnego rozmnażania roślin ... 27
1.4. Hodowla ... 28
1.4.1. Genetyczne podstawy hodowli ... 28
1.4.2. Hodowla zachowawcza odmian ... 37
1.4.3. Hodowla nowych odmian ... 38
1.4.4. Cel i kierunki hodowli ... 46
Literatura ... 53

2. Hodowla marchwi ... 55
2.1. Znaczenie gospodarcze ... 55
2.2. Systematyka i pochodzenie ... 55
2.3. Biologia ... 56
2.3.1. Morfologia rośliny i biologia rozmnażania ... 56
2.3.2. Przyspieszanie cyklu rozwojowego ... 58
2.3.2. Biologia kwitnienia i kontrola zapylania ... 59
2.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 61
2.5. Kierunki hodowli i metody oceny cech ... 63
2.5.1. Cele hodowli ... 63
2.5.2. Plenność ... 63
2.5.3. Kształt korzeni ... 64
2.5.4. Zabarwienie korzeni i zawartość karotenów ... 65
2.5.5. Wartość odżywcza i smak ... 67
2.5.6. Eliminacja pośpiechowatości ... 68
2.5.7. Odporność na patogeny ... 68
2.6. Metody hodowli ... 68
2.7. Charakterystyka odmian ... 73
Literatura ... 77

3 Hodowla cebuli, pora i czosnku ... 78
3.1. Cebula ... 78
3.1.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 78
3.1.2. Pochodzenie i systematyka ... 79
3.1.3. Biologia rozmnażania ... 83
3.1.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 85
3.1.5. Materiały wyjściowe, cel i kierunki hodowli ... 91
3.1.6. Metody hodowli ... 96
3.1.7. Hodowla odmian ustalonych ... 102
3.1.8. Hodowla mieszańców F1 ... 107
3.3. Por ... 1
3.2.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 113
3.2.2. Pochodzenie i systematyka ... 114
3.2.3. Biologia rozmnażania ... 114
3.2.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 115
3.2.5. Materiały, cele i kierunki hodowli ... 117
3.2.6. Metody hodowli ... 118
3.3. Czosnek ... 121
3.3.1. ... Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 121
3.3.2. Pochodzenie i systematyka ... 121
3.3.3. Biologia rozmnażania ... 122
3.3.4. Biologiczne podstawy hodowli ... 123
3.3.5. Materiały wyjściowe, cele i kierunki hodowli ... 125
3.3.6. Metody hodowli ... 128
Literatura ... 131

4. Hodowla pomidora i papryki ... 132
4.1. Pomidor (Lycopersicon esculentum Mill.) ... 132
4.1.1. Znaczenie gospodarcze ... 132
4.1.2. Pochodzenie i historia uprawy ... 133
4.1.3. Biologia rozmnażania ... 135
4.1.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 138
4.1.5. Hodowla ... 156
4.1.6. Charakterystyka odmian ... 164
4.1.7. Kierunki hodowli pomidora na świecie ... 165
Literatura ... 166
4.2. Hodowla papryki ... 168
4.2.1. Znaczenie gospodarcze ... 168
4.2.2. Pochodzenie i systematyka ... 169
4.2.3. Biologia rozmnażania ... 171
4.2.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 173
4.2.5. Hodowla ... 175
4.2.6. Charakterystyka odmian ... 182
4.2.7. Niektóre kierunki hodowli w innych krajach ... 183
Literatura ... 184

5. Hodowla roślin dyniowatych ... 185
5.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 185
5.2. Pochodzenie i systematyka ... 187
5.2.1. Ogórek (Cucumis sativus L.) ... 187
5.2.2. Melon (Cucumismelo L.) ... 188
5.2.3. Dynia olbrzymia i dynia zwyczajna – Cucurbita maxima Duch. i Cucurbita pepo L. ... 189
5.3. Biologia rozmnażania ... 191
5.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 198
5.5 Hodowla ... 214
5.5.1. Cele hodowli ... 214
5.5.2. Materiały wyjściowe do hodowli ... 215
5.5.3. Metody hodowli ... 219
5.6. Charakterystyka odmian i kierunki ich rozwoju ... 233
Literatura ... 236

6. Hodowla fasoli i grochu ... 237
6.1. Hodowla fasoli ... 237
6.1.1. Wstęp ... 237
6.1.2. Pochodzenie ... 237
6.1.3. Systematyka i występowanie ... 238
6.1.4. Formy użytkowe fasoli ... 239
6.1.5. Cechy morfologiczne i użytkowe i ich dziedziczenie ... 239
6.1.6. Hodowla ... 250
Literatura ... 256
6.2. Hodowla grochu ... 257
6.2.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 257
6.2.2. Systematyka i pochodzenie ... 258
6.2.3. Biologia rozmnażania ... 260
6.2.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 263
6.2.5. Hodowla ... 270
6.2.6. Charakterystyka odmian ... 277
6.2.7. Niektóre kierunki hodowli gatunku na świecie ... 282
Literatura ... 283

7. Hodowla sałaty i cykorii ... 285
7.1. Sałata ... 285
7.1.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 285
7.1.2. Pochodzenie i systematyka ... 285
7.1.3. Morfologia rośliny, biologia rozwoju i rozmnażania ... 286
7.1.4. Genetyczne podstawy hodowli sałaty ... 289
7.1.5. Cele i metody hodowli ... 301
7.1.6. Charakterystyka odmian ... 306
7.1.7. Kierunki w światowej hodowli ... 309
Literatura ... 309
7.2. Hodowla cykorii sałatowej ... 310
7.2.1. Systematyka i pochodzenie ... 310
7.2.2. Biologia rozmnażania ... 310
7.2.3. Rozmnażanie wegetatywne ... 311
7.2.4. Cechy i ich dziedziczenie ... 312
7.2.5. Metody hodowli ... 312
7.2.6. Hodowla linii wsobnych i tworzenie odmian syntetycznych ... 312
7.2.7. Metoda hodowli mieszańców F1 ... 313
7.2.8. Cele i kierunki hodowli ... 313
Literatura ... 314

8. Hodowla buraka ćwikłowego i szpinaku ... 315
8.1. Burak ćwikłowy ... 315
8.1.1. Znaczenie gospodarcze ... 315
8.1.2. Systematyka i pochodzenie ... 315
8.1.3. Biologia rośliny ... 316
8.1.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 319
8.1.5. Kierunki hodowli i metody oceny cech ... 322
8.1.6. Materiały wyjściowe ... 325
8.1.7. Metody hodowli ... 325
8.1.8. Charakterystyka odmian ... 326
8.1.9. Kierunki rozwoju gatunku w świecie ... 328
Literatura ... 328
8.2. Hodowla szpinaku ... 329
8.2.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 329
8.2.2. Systematyka i pochodzenie ... 329
8.2.3. Biologia rozmnażania ... 330
8.2.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 333
8.2.5. Hodowla ... 336
8.2.6. Charakterystyka odmian ... 343
8.2.7. Niektóre kierunki rozwoju gatunku na świecie ... 346
Literatura ... 347

9. Hodowla roślin liliowatych ... 349
9.1. Kuku rydza cukrowa ... 349
9.1.1. Znaczenie gospodarcze i zasięg uprawy ... 349
9.1.2. Systematyka i pochodzenie ... 350
9.1.3. Biologia rozmnażania ... 351
9.1.4. Genetyczne podstawy hodowli ... 353
9.1.5. Hodowla ... 361
9.1.6. Charakterystyka polskich odmian ... 366
9.1.7. Pożądane kierunki rozwoju hodowli kukurydzy cukrowej w Polsce ... 367
Literatura ... 367

10. Biotechnologia w hodowli roślin warzywnych ... 369
10.1. Wprowadzenie ... 369
10.2. Uzyskanie odpowiedniej zmienności genetycznej, jej ocena i utrawalenie ... 371
10.3. Wykorzystanie metod molekularnych do diagnostyki i selekcji ... 380
10.4. Podsumowanie ... 381
Literatura ... 382
11. Badanie, ocena i rejestrowanie odmian roślin warzywnych w Polsce ... 384
11.1. Odmiana składnikiem postępu biologicznego ... 384
11.2. Organizacja i zasady działania oceny odmian w Polsce ... 385
Jak rejestruje się odmiany warzyw w krajach EWG? ... 396
Literatura ... 396

Kategorie: Podręczniki akademickie, Poradniki, Rolnictwo, Nauki Rolnicze, Zootechnika,